Mέλισσες: Ιδιαίτερα υψηλό IQ λένε οι επιστήμονες

Έως τώρα γνωρίζαμε ότι οι μέλισσες είναι εργατικές. Αυτό που δεν γνωρίζαμε είναι ότι είναι πανέξυπνες, έχουν υψηλό IQ, έχουν συναισθήματα και συνειδητή επίγνωση των πραγμάτων. «Τώρα έχουμε ενδεικτικά στοιχεία ότι οι μέλισσες έχουν, συνειδητή επίγνωση, έχουν αίσθηση, συναισθήματα και είναι πανέξυπνες», λέει ο Lars Chittka, Καθηγητής Αισθητηριακής και Συμπεριφορικής Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, σύμφωνα με τον Guradian.

Ο Chittka μελετά τις μέλισσες εδώ και 30 χρόνια και θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ειδικούς στον κόσμο στα αισθητήρια συστήματα και τη γνωστική λειτουργία των μελισσών.

Οι μέλισσες αναγνωρίζουν πρόσωπα ανθρώπων

Στο τελευταίο του βιβλίο, «The Mind of a Bee», υποστηρίζει ότι οι μέλισσες χρειάζονται την προστασία μας, όχι μόνο επειδή είναι χρήσιμες για την επικονίαση των καλλιεργειών και τη βιοποικιλότητα, αλλά επειδή μπορεί να είναι όντα με ανεπτυγμένη αίσθηση και οι άνθρωποι έχουμε μια ηθική υποχρέωση να εξασφαλίσουμε την επιβίωσή τους.

«Η δουλειά μας έχει δείξει ότι οι μέλισσες είναι πραγματικά πολύ έξυπνα ζώα. Μπορούν να μετρούν, να αναγνωρίζουν εικόνες ανθρώπινων προσώπων και να μαθαίνουν απλή χρήση εργαλείων και αφηρημένες έννοιες» λέει ο ίδιος και υποστηρίζει ότι οι μέλισσες έχουν συναισθήματα, μπορούν να σχεδιάσουν και να φανταστούν πράγματα ενώ αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως μοναδικές οντότητες διαφορετικές από άλλες μέλισσες.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από πειράματα που έχει πραγματοποιήσει ο ίδιος στο εργαστήριό του. «Κάφε φορά που μια μέλισσα κάνει κάτι σωστό, παίρνει ως ανταμοιβή λίγη ζάχαρη. Έτσι τις εκπαιδεύουμε, για παράδειγμα, να αναγνωρίζουν ανθρώπινα πρόσωπα». Σε αυτό το πείραμα, οι μέλισσες που έδειξαν πολλές μονόχρωμες εικόνες ανθρώπινων προσώπων έμαθαν ότι θα κερδίζουν ζάχαρη ως ανταμοιβή γι΄αυτό που πέτυχαν. Χρειάζονται μόνο λίγη προπόνηση για να καταστούν ικανές «στην αναγνώριση προσώπων», είπε ο ίδιος.

Οι μέλισσες αισθάνονται

Οι μέλισσες είναι ικανές να φαντάζονται πώς θα φαίνονται ή να αισθάνονται κάτι: για παράδειγμα, μπορούσαν να προσδιορίσουν οπτικά μια σφαίρα που προηγουμένως είχαν αισθανθεί ότι υπάρχει μέσα στο σκοτάδι και το αντίστροφο. Και μπορούσαν να κατανοήσουν αφηρημένες έννοιες όπως «ίδιο» ή «διαφορετικό». Σύμφωνα με τον επιστήμονα ορισμένες μέλισσες ήταν πιο περίεργες και με περισσότερη αυτοπεποίθηση από κάποιες άλλες. «Υπάρχει επίσης και η μέλισσα – ιδιοφυΐα που κάνει κάτι καλύτερο από όλες τις άλλες μέλισσες».

Η ευφυία της μέλισσας

Ο ίδιος ανακάλυψε ότι οι μέλισσες, μαθαίνουν καλύτερα βλέποντας άλλες μέλισσες να ολοκληρώνουν επιτυχώς μια εργασία. Έτσι, «αφού εκπαιδευτεί έστω μία μέλισσα, εκπαιδεύονται και οι άλλες, βλέποντάς την να το κάνει». Επίσης, η έρευνα αποκάλυψε ότι οι μέλισσες δεν έχουν μόνο «σκοπιμότητα» ή επίγνωση του επιθυμητού αποτελέσματος των πράξεών τους, αλλά «έχουν έναν συγκεκριμένο τρόπο σκέψης». «Είναι μια εσωτερική μοντελοποίηση του “πώς θα φτάσω στο επιθυμητό αποτέλεσμα”, αντί απλώς να το δοκιμάσω».

Επίσης, μέρος του πειράματος έδειξε την αντίδραση των μελισσών μόλις αντίκρισαν μία αράχνη σε ένα λουλούδι. Μετά, «άλλαξε όλη η συμπεριφορά τους. Έγιναν διστακτικές στο να προσγειωθούν σε λουλούδια και επιθεωρούσαν εκτενώς το καθένα πριν αποφασίσουν να προσγειωθούν σε αυτά» είπε ο ίδιος. Οι μέλισσες συνέχισαν να επιδεικνύουν αυτή την ανήσυχη συμπεριφορά για μέρες ακόμα κι όταν έβλεπαν ότι δεν υπήρχε αράχνη.

Μετατραυματικό στρες

Οι μέλισσες τις επόμενες ημέρες εξακολουθούσαν να συμπεριφέρονται νευρικά ακόμα κι όταν επιθεωρούσαν ένα λουλούδι. Συμπεριφέρονταν σαν να είχαν ένα είδος διαταραχής μετατραυματικού στρες. «Έμοιαζαν πιο νευρικές και έδειχναν αυτές τις παράξενες ψυχολογικές επιπτώσεις ακόμα κι όταν δεν υπήρχε απειλή. Παρόλο που επιθεωρούσαν τα λουλούδια, πετούσαν μακριά». Στη συνέχεια, ο ερευνητής ανέστρεψε το πείραμα και έδωσε στις μέλισσες λίγη λιχουδιά ζάχαρη. «Αυτή η ανταμοιβή, τους άλλαξε τη διάθεση και πήγαν πιο εύκολα σε ένα λουλούδι, όντας λιγότερο διστακτικές».

Δείτε επίσης:

Εάν επιθυμείτε να σχολιάσετε το παραπάνω άρθρο ή οτιδήποτε άλλο στο MyPet.gr, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο Facebook. Για αστεία βίντεο με κατοικίδια που θα σας φτιάξουν την ημέρα, ακολουθήστε μας στο Instagram ή εγγραφείτε στο Youtube κανάλι μας